Laurier/Laurierbessen

Laurier Bron commons.wikimedia.org

Laurier (Laurus nobilis) is een plant uit de laurierfamilie (Lauraceae). De plant wordt in de keuken als kruid toegepast. Laurierbladeren zijn ongeveer 5 cm lang en worden (meestal gedroogd) gebruikt in stoofpotten en soepen, waarbij de laurier langere tijd moet meestoven om de smaak tot zijn recht te laten komen. Het blad kan niet opgegeten worden, want het blijft hard. Laurier wordt ook gebruikt in laurierdrop waarin de sterke lauriersmaak naar voren komt. De laurier doet het goed in de schaduw van andere bomen omdat hij enige beschutting nodig heeft. Alleen in warme landen kan hij permanent buiten groeien. In Nederland en België is het mogelijk hem ‘s zomers buiten te zetten, terwijl ze in nog noordelijker landen alleen maar binnenshuis gekweekt kunnen worden. In kuipen en goed bijgeknipt kunt u ze tijdens de winter in een zonnige kas of binnenshuis zetten.  (https://nl.wikipedia.org/wiki/Laurier)
 
De witachtige bloemen staan in schermen in de bladoksels. De vruchten zijn eivormige, besachtige steenvruchten die als ze rijp zijn zwart kleuren. Laurier is afkomstig uit vooral het oostelijk Middellandse Zeegebied, uit landen als Turkije, Georgië en Griekenland. In Nederland wordt laurier gekweekt als kuipplant omdat de plant niet volledig winterhard is. Toch zal laurier een matige Nederlandse winter wel overleven, zeker in de kuststreken en als er genoeg beschutting is. In de Klassieke Oudheid was laurier een symbool voor de overwinning. Overwinnaars werden getooid met een lauwerkrans, gemaakt van laurierbladeren.

Laurierbladeren bezitten een aroma dat bij heel veel spijzen past; zelden wordt een gerecht door laurierbladeren bedorven. Het is een gezond, aromatisch-bitter kruid, dat de vertering helpt. De bladeren kunnen rustig worden meegekookt en voor het opdienen worden verwijderd.

Medicinaal

Aan laurier worden vele heilzame eigenschappen toegekend. Het zou goed zijn tegen bovenste luchtweginfecties/griep, tandpijn, aften, sinusitis, keelpijn en bronchitis. Ook zou het vochtafdrijvend zijn, de eetlust opwekken en de spijsvertering bevorderen en een natuurlijk antidepressivum zijn. Bewijs voor deze claims is echter nooit geleverd in klinisch onderzoek. De weinige literatuur hierover betreft in vitro onderzoek, vaak van matige methodologie en veelal gepubliceerd in weinig vooraanstaande tijdschriften. Vooralsnog heeft laurier en de extracten ervan dus geen plaats in de reguliere gezondheidspraktijk. Ook wordt de olie van laurier gebruikt in aromatherapie tegen spierpijn, zenuwpijn en verrekking. ((https://nl.wikipedia.org/wiki/Laurier)

Geschiedenis

De laurier was zowel voor de Grieken als de Romeinen een heilige boom. Bij de Grieken was laurier het symbool van de zon, wijsheid en glorie. Tijdens hun olympische spelen kregen de winnaars een krans gemaakt van lauriertakken als geschenk en teken van hun overwinning (lauwerenkrans).

De laurierboom werd in Griekenland gewijd aan Apollo, de zoon van Zeus, de god van de profetie, poëzie en genezing. En in Laconië was de laurierboom gewijd aan de tweelingzus van Apollo, Artemis/Diana.

De aromatische laurier was dankzij de relatie met Apollo het belangrijkste embleem van de Grieks- Romeinse wereld. Men zegt van Apollo dat hij zichzelf met laurier heeft gezuiverd in het bad van de Tempel in Thessalië. De associatie met Apollo is logisch, want de laurier is een sterk ruikende aromatische boom, en de Zonnegod Apollo is de zuiveraar bij uitstek. De laurier werd dan ook geassocieerd met zuiverings– en reinigingsrituelen, om mensen van de pest, maar ook van morele fouten te reinigen. Een plechtige reiniging werd bijvoorbeeld uitgevoerd in de Apollotempel te Delphi, het volk werd dan besprenkeld met water waarin laurier werd gedoopt. Het omkransen met laurier werd eveneens als zuiverend beschouwd.

De oude priesteressen van Apollo in Delphi kauwden op laurierbladeren voordat zij hun orakel raadpleegden om in extase te geraken, en ademde voor dit doel ook de dampen in van verbrand wierook, alvorens ze hun profetieen ten beste gaven. Daar laurierbladeren bij grote doses licht verdovend zijn, kunnen ze bij hun een trance-toestand hebben veroorzaakt.

Laurier werd een symbool van overwinning, vrede, zuivering, toekomstvoorspelling en onsterfelijkheid. Het dak van Apollo’s tempel in Delphi is helemaal uit laurierbladeren gemaakt, ter bescherming tegen ziekte, tovenarij en bliksem. Men dacht ook dat laurier onweer kon afwenden. Dat geloofde ook de Romeinse keizer Tiberius, die tijdens onweer altijd naar zijn lauwerkrans greep. De laurier wordt gekoppeld aan veel goden, onder andere Dionysos (Bacchus), Zeus (Jupiter), Hera (Juno) en Artemis (Diana), en staat zowel voor wapenstilstand als voor de overwinning. laurier werd later ook opgedragen aan Apollo’s zoon, Aesculapius, de Griekse god van de geneeskunde. Het kruid is eeuwenlang tegen allerlei ziekten, met name de pest, gebruikt.

Voor de Grieken was het dragen van laurier goed voor de gezondheid. Als iemand ernstig ziek was, hing men een takje laurier boven zijn deur om de dood en kwade geesten te verdrijven. Het werd geassocieerd met welzijn en genezing. In Italië verbrandden jonge meisjes takjes laurier om weggelopen geliefden terug te krijgen. In een deel van Italië voorspelde men het slagen of mislukken van de oogst aan de hand van een vuurtje van lauriertakken. (https://www.twortwat.nl/per.auteur?...)

'Heks noch duivel, donder noch bliksem zal een man letsel toebrengen op een plek waar een laurierboom staat' (Culpepper). En Parkinson zegt ten tijde van de Tudors: 'laurier dient zowel tot het genoegen als tot profijt, zowel als ornament als voor nuttig gebruik, evenzeer voor eerlijke burgerlijke als voor medische doeleinden, ja zowel voor zieken als voor gezonden, voor de levenden als voor de doden. laurier dient zowel om het huis van God als van de mens te versieren, om warmte behaaglijkheid en kracht aan mannen en vrouwen te geven, uitwendig bij het baden en zalven, inwendig in dranken; om de vaten toe te bereiden waarin we vlees zowel als dranken bewaren; om de levenden met een krans te bekronen en de lichamen van de doden te versieren en te bedekken. Zodat we dit kruid van wieg tot graf nodig hebben en gebruiken.' In Delphi bij het orakel van Apollo waren de priesteressen door de roes van stramonium (doornappel) en opgewonden en narcotische invloed door laurier. Ze stonden met een laurierblad tussen de tanden hun profetieën uit te spreken. Takken laurier en Rozemarijn werden gebruikt op zowel begrafenis als trouwerij: overal waar een zegewens nodig was. Als een laurierboom doodging werd dat als een gruwelijk voorteken voor dood en onheil gezien.

Romeinen

De Romeinen leerden de laurier kennen via de Apollocultus en weldra kreeg hij een plaats in de reinigings – en boeterituelen van de Latijns-Sabijnse religie. Er bestaan veel Apollo en Daphnemythen over het ontstaan van de laurierboom, een daarvan is heel bekend. De kuise Daphne, de dochter van de Riviergod Peneus/Ladoon, werd achtervolgd door de verliefde Apollo. Maar ze verkoos de deugd boven de liefde van de Zonnegod. Daarom werd de nimf door haar vader veranderd in een laurier. Nu Daphne niet meer zijn vrouw kon worden zwoer Apollo dat de laurier de meest aanbeden boom zou zijn. Dichters moesten er hun verzen aan wijden en geen Romeins feest kon zonder haar bladeren meer gevierd worden. Met haar altijd groene bladeren zou zij als wachter aan de poorten staan. Nooit zou zij verwelken, geen bliksem zou haar treffen. Inderdaad laurier omzoomde de poorten van Caesars paleis en Caesar droeg laurierbladeren als kroon (om zijn kaalheid te verbergen). Koning Tiberius, doodsbang voor de bliksem, verwachtte van zijn lauwerkrans bescherming. Een kroon van laurierblad staat voor wijsheid en heerschappij en werd gebruikt in het oude Rome en het oude Griekenland.

Naast Apollo werden ook andere Goden geassocieerd en gekroond met laurier, zoals bijvoorbeeld de zoon van Apollo, Asclepius, de God van de Geneeskunst, Dionysos/Bacchus, de God van de stuwende kracht van de Natuur, Heracles/Hercules, de redder van de mens in nood, Zeus, de Oppergod, Fides, de Romeinse Godin van de trouw en vele anderen. Verder kregen krijgers, dichters, redenaars, filosofen, koningen, priesters en overwinnaars van de Pythische en Olympische spelen een krans van laurier op het hoofd. Bij de Romeinen droeg de keizer een Lauwerkrans, net als de Romeinse generaals tijdens hun triomftocht, zelfs de gewone soldaat droeg dan een lauriertakje in de hand. Laurier werd voor het eerst op deze manier gebruikt toen Crassus de bloedige overwinning op Spartacus vierde. Als de keizer de triomfator was reed hij door Rome op een wagen, getrokken door vier paarden die elk getooid waren met een laurierkrans. De keizer droeg in de rechterhand een lauriertak en in de linkerhand een ivoren scepter met een adelaar. Op zijn hoofd droeg hij een lauwerkrans. Boven het hoofd hield een slaaf een zware gouden kroon met een eikenbladmotief, deze slaaf fluisterde de keizer dan in het oor dat ook hij sterfelijk was.

Christenen

In de bijbel wordt de laurier niet expliciet genoemd. In het Christendom vindt men echter nog wel gebruiken die teruggrijpen op de oude heidense laurierverering. In het vroege Christendom symboliseerde de altijdgroene laurier het eeuwige leven. Nog steeds staan ze veel op kerkhoven aangeplant. Het was ook een middel tegen hekserij.

Historisch gebruik

De wortel van de laurier werd door de ouden gebruikt tegen leververstopping, ziekten van de milt en andere inwendige organen. laurierbessen werden als tegengif beschouwd voor de pest en ook voor de beten van giftige dieren. Bovendien werden ze voorgeschreven bij spijsverteringsstoornissen en de hoest. Plinius de Oudere beschrijft een hele reeks toepassingen voor de laurierbladeren, –bast  en –bessen, waaraan een verwarmende kracht werd toegeschreven. Een aftreksel van de bladeren werd gegeven bij aandoeningen van de blaas en de baarmoeder, de bladeren in olie gekookt regelden de menstruatie. Geplette laurierbessen werden in een pessarium geplaatst of als een drankje ingenomen om de menstruatie op te wekken. Tijdens de Renaissance werden al deze remedies overgenomen. (https://www.twortwat.nl/per.auteur?...)

Laurier werd vroeger ook wel gebruikt om dropstaven in te verpakken (als bescherming tegen vocht). Waarschijnlijk is uit dit gebruik het idee voor laurierdrop geboren. Laurier van goede kwaliteit herken je aan grote, onbeschadigde bladeren met een goede groene kleur. Deze bladeren worden met de hand geselecteerd. Bladen uit het Zwarte Zeegebied zijn over het algemeen dunner en van mindere kwaliteit.

Laurier in gruut

In de Middeleeuwen waren het vooral de monniken die bier brouwden om in hun levensonderhoud te voorzien. Verder was in die tijd het drinkwater van slechte kwaliteit en men ontdekte dat het drinken van bier gezonder was. Dat dit vooral door het koken van bier kwam, wist men toen nog niet. In die tijd gebruikte men nog geen hop als conserveringsmiddel en/of smaakmaker, maar gruit. Gruit is een kruidenmengsel met vooral gagel en rozemarijn en verder o.a. duizendblad, laurierbessen, salie, enz.
(Jan Wurpel  https://www.twortwat.nl/t-4/nieuws....)

 

 

 
Afrodiserend ingrediënt:
Afrodiserende bieren: 

Welke bieren horen bij dit afrodiserende ingrediënt? Klik op de onderstaande link en duid het afrodiserend ingrediënt aan. Als er niets verschijnt nadat u op toepassen hebt geklikt, wil dat zeggen dat er geen bieren met dit ingrediënt bestaan of dat we deze nog niet tegengekomen zijn.

Klik hier om het zoekvenster te openen.

 
Leuk om weten

 

 
En ook nog interessant